Persbericht van 15 mei 2024
Op 3 mei 2024 hebben zes burgers van het collectief Sauvegardons Neerpede, de vzw CCN Vogelzang CBN en de vzw We Are Nature.Brussels bij de Raad van State een een verzoekschrift tot nietigverklaring ingediend tegen de geplande zwemvijver in Neerpede.
Ter herinnering: de afgelopen tweeënhalf jaar is er een krachtige beweging ontstaan die ijvert voor de lokale biodiversiteit en de rust in het park van Neerpede . « Eind 2021 ontdekten we in de pers dat de Neerpedevijver in 2024 “de eerste Brusselse zwemvijver” zou worden. We ondernamen toen actie en het kostte ons 6 maanden om toegang te krijgen tot de bijlagen van het dossier, dat in de media als een voldongen feit werd gepresenteerd. We hebben de talrijke problemen gedocumenteerd en non-stop vragen gesteld aan de gemeentelijke, gewestelijke en federale (Beliris) autoriteiten. Het is duidelijk dat dit project gekenmerkt wordt door een flagrant gebrek aan overleg en duidelijkheid. Door zijn buitensporige omvang is het ecologisch en stedenbouwkundig totaal ongeschikt. Net als het project zelf bevat het dossier talrijke tekortkomingen. Daarom hebben we besloten om het aan te vechten bij de Raad van State », zegt Yannick Laurent, oprichtster van het collectief ‘Sauvegardons Neerpede’.
De belangrijkste voorstanders van de zwemvijver negeerden de oproep van de burgers en verkozen zich te verschuilen achter vermeende racistische verklaringen die totaal niet gerelateerd waren aan Sauvegardons Neerpede.. Opgesloten in een betreurenswaardig neerbuigende en sociaal minachtende houding, gaven ze nooit geldige antwoorden over de inhoud van de zaak of hielden ze geen rekening met de relevante en uitgebreide kritiek van de burgers. Minister Maron, duidelijk slecht geadviseerd door de vennootschap die voorbestemd is om het project te beheren, geloofde dat het legitiem was om een visie te steunen die de plaatselijke bewoners en de zorgen van een groeiend deel van de bevolking uitsluit terwijl er steeds meer verzet komt van burgers tegen technocratische en eenzijdig van bovenaf ontworpen projecten in hun woonomgeving.
Het zwemvijverproject voldoet dus aan alle voorwaarden van de gentrificatiedynamiek die de middenklasse en de arbeidersklasse verzwakt en de natuur kunstmatig maakt.2
De alarmerende achteruitgang van de biodiversiteit die we momenteel meemaken, is deels te wijten aan het verlies van natuurlijke verbindingen tussen de verschillende natuurgebieden. « Het behoud van de biodiversiteit in de Vogelzangbeekvallei is onmogelijk als de natuur en biodiversiteit in aangrenzende groengebieden wordt aangetast. De Neerpedevallei is onze buur en we hebben er belang bij dat de verbinding tussen de twee valleien en de natuurlijke rijkdom van het gebied zelf niet worden aangetast en, hopelijk, verbeterd. Als soorten in één natuurgebied onder negatieve druk komen te staan of verdwijnen, heeft dat ook een negatief effect op populaties in aangrenzende gebieden » legt Bernadette Stallaert van Vogelzang CBN uit.
Gezien de zwakte van het dossier en het sterke publieke verzet ertegen, heeft We Are Nature bepaalde verkozenen van de gemeente Anderlecht en het kabinet van minister Maron uitgenodigd om met de omwonenden rond de tafel te gaan zitten om te zoeken naar alternatieven die de voorkeur genieten. « Wij betreuren dat de overheid weigert om samen met de omwonenden naar alternatieven te zoeken. Het project voor de heraanleg van het park is positief. Zwemmen in de open lucht is zeer welkom. Maar de gekozen locatie is verkeerd. We moeten allen samen de biodiversiteit beschermen, niet verzwakken. En we vinden dat dit soort projecten moet worden ontworpen met en voor degenen die er het meeste nood aan hebben, d.w.z. de sociaaleconomisch zwakkeren. Het project van een zwemvijver in Neerpede is ongeschikt en moet worden opgegeven. Het is mogelijk om beter te doen met het overheidsgeld dat opzij is gezet », zegt Jean-Baptiste Godinot van We Are Nature.
Er is een beroep tot nietigverklaring ingediend bij de Raad van State tegen de bouwvergunning die op 26 februari 2024 werd afgegeven. « De milieueffectenstudie bij de aanvraag voor de bouwvergunning is onvolledig en gebrekkig », aldus Yannick Laurent:
- Aangezien de vijver een waterlichaam is, is het beschermd en mag de heraanleg ervan normaal gezien geen schade toebrengen aan de inheemse en/of wilde fauna. De aanwezigheid van een installatie om vogels af te schrikken, bijvoorbeeld, is in de plannen voorzien en is duidelijk onverenigbaar met de verplichting om het waterlichaam te beschermen;
- het effect van de zwemactiviteit op wilde dieren en hun habitats is onvolledig onderzocht. Analyses van de impact van lawaai, verlichting en verstoring door huisdieren zijn ontoereikend, en de impact van trillingen op de bodem en in het water door de gelijktijdige aanwezigheid van honderden mensen in het water en op de oevers is niet bestudeerd;
- In het milieueffectrapport wordt met geen woord gerept over de kwetsbaarheid van het project voor klimaatverandering. De effecten van de voorspelde temperatuurstijging en de toename van droogte en overstromingen op de watervoorziening en waterkwaliteit worden eenvoudigweg niet geanalyseerd;
- er is geen alternatieve oplossing (locatie) onderzocht. De keuze voor Neerpede is niet gerechtvaardigd, gezien de onvermijdelijke en verstrekkende gevolgen van het project voor het milieu.
Dezelfde aanvragers bereiden nu een beroep tot nietigverklaring van de milieuvergunning voor, dat binnenkort zal worden ingediend bij het Milieucollege.
